25.04.2023
Het is je vast niet ontgaan: wie vandaag boodschappen doet kan met vijftig euro een stuk minder kopen dan vijf jaar geleden. Dat zit ‘m in de prijsstijging van producten, en dat heeft weer te maken met inflatie. We hebben het er massaal over, maar hoe zit het nu eigenlijk? Dit is de inflatie situatie in Nederland en de invloed die dat op jou heeft.
Het is en blijft het gesprek van de dag: de torenhoge inflatie waarmee Nederland heeft te kampen. Een kopzorg voor een groot deel van de Nederlanders, die direct in de portemonnee gevoeld wordt.
We hoeven je misschien niet uit te leggen dat inflatie inhoudt dat de prijzen van goederen en diensten stijgen. Een rondje door de supermarkt en je wordt met je neus op de feiten gedrukt. Maar wat is precies de oorzaak van inflatie, en is er iets wat je ertegen kunt doen?
Vandaag duiken we in de wereld van inflatie, en zoeken we uit wat de huidige inflatie in Nederland is, wat de gevolgen daarvan zijn en of je er iets tegen kunt doen.
Verschillende soorten inflatie
Voordat we in de huidige inflatiecijfers duiken, duiken we het begrip inflatie in. Want wat houdt inflatie nu eigenlijk precies in?
De betekenis van inflatie is dat geld minder waard wordt. Je kunt dus minder kopen voor je euro. Een beetje inflatie hoort bij een gezonde economie, grondstoffen zijn immers schaars en we zijn met steeds meer mensen op de wereld. Dat zorgt er nu eenmaal voor dat zaken steeds duurder worden. Het wordt pas echt vervelend als de inflatie omhoog torent, zowel voor de consument als de economie. Maar daarover later meer.
Eerst moet je weten dat er verschillende soorten inflatie zijn. We zetten ze voor je op een rijtje:
Kosteninflatie
Als de kosten die een bedrijf moet maken om hun goederen of diensten te produceren stijgen, dan worden deze oplopende kosten vaak doorberekend in het product. Als een bedrijf dit niet doet, zou dat betekenen dat ze minder of geen winst meer kunnen maken. Dit wordt ook wel kosteninflatie genoemd.
Stel dat een bedrijf een bepaalde grondstof afhaalt met een vrachtwagen, maar de benzineprijzen stijgen, dan wordt het dus duurder voor het bedrijf om deze grondstof aan te schaffen. Natuurlijk zijn er manieren om andere kosten te verlagen, maar over het algemeen zal het betekenen dat de kostprijs omhoog moet en er dus sprake is van kosteninflatie.
Bestedingsinflatie
Bestedingsinflatie heeft alles te maken met vraag en aanbod. Wanneer de vraag groter is dan het aanbod, leidt deze schaarste in hogere prijzen. Deze inflatie wordt ook wel “demand pull” inflatie genoemd.
Als bedrijven op volledige bezetting van hun productiecapaciteit draaien, maar de vraag niet bij kunnen houden, dan gooien ze hun prijzen omhoog. Op deze manier kunnen ze eventueel een groter productieproces opzetten.
Wanneer er sprake is van een combinatie tussen kosten- en bestedingsinflatie, dan wordt die vorm structurele inflatie genoemd.
Winstinflatie
Het kan ook voorkomen dat bedrijven gewoon meer winst willen maken, en dat dat de reden is dat ze hun prijzen omhooggooien. In dit geval spreken we van winstinflatie.
Geïmporteerde inflatie
Als we te maken hebben met een prijsstijging in het buitenland op producten die Nederland importeert, dan wordt deze stijging doorberekend naar de geïmporteerde producten. In dit geval spreken we van geïmporteerde inflatie.
De inflatie situatie in Nederland
Op het moment van schrijven ligt de voorlopig berekende inflatie in Nederland op 8 procent in februari 2023.
De inflatie wordt bepaald aan de hand van verschillende goederen en diensten die huishoudens consumeren. Zo noemt de Europese Centrale Bank als voorbeelden:
- Dagelijkse boodschappen (voedingsmiddelen, de krant, benzine)
- Duurzame consumptiegoederen (kleding, computers, wasmachines)
- Diensten (kappers, verzekeringen, huurwoningen)
De inflatiepercentages schommelen nogal de afgelopen tijd, dus zetten we de meest recente cijfers volgens het CBS op een rijtje:
|
Maand |
Percentage verandering t.o.v. een jaar eerder |
|
juni 2022 |
8,6% |
|
juli 2022 |
10,3% |
|
augustus 2022 |
12% |
|
september 2022 |
14,5% |
|
oktober 2022 |
14,3% |
|
november 2022 |
9,9% |
|
december 2022 |
9,6% |
|
januari 2023 |
7,6% |
|
februari 2023 |
8%* |
*voorlopige cijfers
Zoals je ziet, zijn 7,6 procent in januari en 8 procent in februari aanzienlijk lager dan slechts enkele maanden geleden, toen er in september 2022 een historisch hoogtepunt van 14,5 procent werd gemeten. Die daling heeft vooral te maken met de dalende energiekosten. De prijzen van producten blijven namelijk, helaas, nog altijd stijgen. Bovendien is 7,6 & 8 nog steeds hoog, als je bedenkt dat zo’n hoog percentage naast 2022 niet voor is gekomen sinds de jaren 70.
We hadden het er al even over dat met een beperkte inflatie niets mis is. Over het algemeen wordt twee procent als ideaal beschouwd. Hiermee blijft namelijk de koopkracht op peil en kan de economie gestaag doorgroeien. Bovendien biedt het een buffer tegen wanneer de prijzen dalen: deflatie.
Deflatie klinkt misschien als muziek in de oren, maar ook deflatie komt met nare gevolgen. Bedrijven maken minder winst en kunnen daardoor minder investeren. Dit heeft regelmatig een stijgende werkloosheid als gevolg, en kan in het ergste geval zelfs tot een economische crisis leiden. Zowel extreme prijsstijgingen als extreme prijsdalingen zijn voor economie en consument ongunstig.
Gevolgen van een hoge inflatie
Normaal gesproken lopen de lonen ongeveer mee met de inflatie, en blijft je koopkracht dus gelijk. Maar omdat de inflatie in Nederland nu astronomisch hoog ligt, is dat momenteel niet het geval. Daardoor is het vervelendste gevolg van een hoge inflatie dat je geld steeds minder waard wordt. Je verdient misschien hetzelfde als vorig jaar, of zelfs een beetje meer, maar je kunt er minder boodschappen van doen en houdt minder over na het betalen van je vaste lasten.
Los van het feit dat je geld steeds minder waard wordt, heeft inflatie meer gevolgen. Zo kan het bijdragen aan wantrouwen onder de consument, waardoor er steeds minder geld wordt uitgegeven. Een vrij logisch gevolg, maar eentje die de economie niet ten goede komt.
Onzekerheid onder consumenten en ondernemers zorgt ervoor dat de economie niet kan groeien.
Je spaarrekening en inflatie
We hoeven je vast niet te vertellen dat inflatie voor een spaarrekening funest is. Als je een poos geleden een grote som geld op een spaarrekening hebt gezet, dan is dat bedrag nu een stuk minder waard. En de kans is groot dat het alleen maar minder waard wordt.
Het is altijd een goed idee om een buffer achter de hand te houden, zodat je onvoorziene uitgaven zonder al te veel problemen kunt bekostigen. Maar de combinatie tussen hoge inflatie en lage spaarrentes maakt het nu niet echt aantrekkelijk om veel geld opzij te zetten.
Wat je kunt doen tegen een hoge inflatie
Benieuwd wat je kunt doen om de schade die de hoge inflatie op jouw portemonnee heeft te beperken? We geven je een paar tips waarmee je actie kunt ondernemen.
1. Verlaag je vaste lasten
Ga goed bij jezelf na of je de vaste lasten die je maandelijks betaalt, kunt verlagen. Misschien is het slim om te investeren in zonnepanelen of een warmtepomp, zodat je minder afhankelijk bent van schommelende energieprijzen. Als je dat te rigoureus vindt, kun je ook kijken of je met een overstap naar een andere leverancier misschien voordeliger uit bent.
2. Verhoog je inkomen
Makkelijker gezegd dan gedaan, natuurlijk, maar nu is het moment om te kijken of het voor jou mogelijk is om je inkomen te verhogen. Door de onderhandeling over je loon aan te gaan, bijvoorbeeld, of door te kijken of je naast je reguliere inkomen op een andere manier geld kunt verdienen.
3. Beleggen
Het is belangrijk om je te beseffen dat beleggen met risico’s komt, maar mocht je een ruime spaarrekening hebben en langzaam je geld zien verdampen, dan kan beleggen een aantrekkelijke optie zijn. Lees je goed in en laat je door een professional adviseren, om zo min mogelijk risico te lopen.
Veel gestelde vragen rondom de inflatie in Nederland
De torenhoge inflatie waar we momenteel in Nederland mee kampen is en blijft het gesprek van de dag. Ondanks dat er een lichte daling in het percentage lijkt te zitten (we hebben het hier nog altijd over voorlopige cijfers), blijven stijgende prijzen onder diensten en goederen aan de orde van de dag.
Er zijn verschillende stappen die je kunt ondernemen om de schade te beperken. Je inlezen over inflatie is een goede stap in de eerste richting.
Aan de hand van deze veel gestelde vragen vatten we samen wat inflatie precies is en wat voor invloed het op de consument heeft.
Wat is inflatie?
Wanneer er sprake is van een stijging van de prijzen van goederen en diensten waardoor je vandaag minder kunt kopen dan gisteren, treed inflatie op.
Hoe ontstaat inflatie?
Er zijn verschillende oorzaken voor verschillende vormen van inflatie. Wanneer de prijzen van goederen en diensten stijgen, is er sprake van inflatie. De reden van deze prijsstijging kan te maken hebben met verschillende factoren zoals gestegen productiekosten, gestegen importprijzen of hogere belastingtarieven.
Wat zijn de gevolgen van inflatie?
Door inflatie wordt je geld steeds een beetje minder waard. Wanneer de inflatie hoger ligt dan de loonstijging wordt je koopkracht minder, en kun je dus minder producten of diensten aanschaffen in de loop van tijd.
Misschien bent u ook geïnteresseerd in
Onze producten
Tot €1000
Tot €1800