Het is voor de meeste mensen een vrij normaal concept wat we altijd hebben gekend – je hebt geld op jouw spaarrekening staan en je krijgt daar een rentepercentage over. Daarom heet het ook een spaarrekening toch? De bank heeft jouw geld immers ‘in bezit’ en kan daar mee speculeren of weer aan andere klanten uitlenen. Maar tegenwoordig is het helemaal niet meer vanzelfsprekend dat we rente krijgen op onze spaarrekening. Sterker nog, bij een aantal Nederlandse banken spreken we zelfs al van negatieve rente. Bij een negatieve rente krijg je niets van de bank, sterker nog, je moet betalen om jouw geld daar te laten staan.
Voor de meeste Nederlandse consumenten is dat natuurlijk een brug te ver. Gelukkig zijn er alternatieven zodat je geen negatieve rente hoeft te betalen maar wel alsnog zeker weet dat jouw geld veilig staat.
Laten we eens bij het begin beginnen, waarom is negatieve rente ineens ogenschijnlijk normaal geworden? Dat kunnen we herleiden aan de Europese Centrale Bank (ECB). De reden dat de ECB deels verantwoordelijk is voor de negatieve rente is omdat ze verantwoordelijk zijn van het monetaire beleid van de Europese Unie. Zo beslist de ECB bijvoorbeeld ook de hoogte van de rente binnen Europa. En die rente is juist nu extreem laag, en is dat eigenlijk al een lange tijd zo. De reden om de rente laag te houden is simpel, de ECB wil liever dat mensen geld uitgeven en niet veel sparen. Als mensen namelijk geld uitgeven is dat beter voor de economie.
Natuurlijk hebben de banken zelf ook last van deze lage rente. De banken geven zelf aan dat ze op het bewaren van spaargeld van particulieren zelfs verlies maken. Dat komt namelijk omdat deze banken een deel van het spaargeld wat ze beheren op een rekening bij de ECB moeten storten. Omdat ze daar een negatieve rente kregen kostte het ze dus eigenlijk geld om geld over te maken naar de ECB. En dat is niet niets, want naar schatting betaalde de Nederlandse banken hiervoor vorig jaar maar liefst 650 miljoen euro.
De banken gingen al snel kijken of ze deze verliezen ook aan hun klanten konden doorberekenen. Maar natuurlijk is een negatieve rente voor particuliere spaarders niet enorm populair. Daarom waren banken behoorlijk bang om een negatieve spaarrente in te voeren. Er zit immers geen bank te wachten op slechte publiciteit. Maar ondertussen zijn er toch een aantal banken in Nederland met een negatieve rente.
De meeste banken geven trouwens ook toe dat ze in de toekomst misschien een negatieve rente gaan berekenen voor lagere saldo’s. Dan voelt het wel een beetje alsof spaargeld achter de hand houden bestraft gaat worden. Wopke Hoekstra – de demissionair Minister van Financiën – heeft inmiddels aangegeven te willen ingrijpen als er onder de 100.000 euro ook negatieve rente zou worden berekend.
De meeste banken in Nederland die een negatieve rente hebben berekenen deze negatieve spaarrente per rekening. De bank gaat kijken hoeveel spaargeld je op iedere spaarrekening hebt staan en pas wanneer één of meerdere rekeningen boven de gestelde grens komen moet je een negatieve rente aan de bank betalen. Ook betaal je dan de negatieve rente alleen maar over het saldo wat je op die rekening hebt staan.
Bij deze banken is het relatief gemakkelijk om de negatieve rente te vermijden door meerdere spaarrekeningen te hebben. Door jouw geld te spreiden hoef je geen negatieve rente te betalen. Zo staat jouw spaargeld veilig en hoef je niet bang te zijn dat het iets kost.
Maar er zijn ook banken die alle betaal- en spaarrekeningen die je daar hebt bij elkaar optellen om de negatieve rente te berekenen. We laten je zien hoe het werkt aan de hand van een voorbeeld.
Je hebt in dit scenario een betaalrekening met 2.000 euro en twee spaarrekeningen met tegoeden van 40.000 euro en 80.000 euro. In totaal heb je bij de bank (2.000 + 40.000 + 80.000 =) 122.000 euro aan tegoed. Als de grens bij die bank waarvoor je negatieve rente moet betalen 100.000 euro is betaal je dus over 22.000 euro rente. Bij een negatieve rente van een half procent moet je dan 110 euro per jaar betalen om jouw geld daar te kunnen laten staan.
Banken die een negatieve rente rekenen per rekening kijken hierin niet naar het aantal rekeninghouders. Deel je bijvoorbeeld een spaarrekening met jouw partner? Dan zal het gezamenlijke saldo worden berekend wanneer de bank kijkt naar het in rekening brengen van negatieve rente.
Hoewel het misschien niet over gigantische bedragen gaat willen de meeste mensen liever geen geld betalen voor geld op hun spaarrekening hebben staan als het niet hoeft. Gelukkig zijn er een aantal stappen die je kunt nemen om ervoor te zorgen dat je geen negatieve rente hoeft te betalen. En dan hebben we het niet over het feit dat je jouw geld in een oude sok of onder de matras moet verstoppen. Dat is sowieso riskant, want als je een groot bedrag thuis hebt en jouw huis brandt bijvoorbeeld af dan heb je niets meer. Slimme stappen die je kunt maken om geen negatieve rente te betalen zijn:
Als je bij meerdere banken jouw spaargeld neerzet kun je ervoor zorgen dat op elke bank onder grens blijft waar je normaliter negatieve rente zou moeten betalen. Zeker met online bankieren moet dat tegenwoordig geen probleem opleveren.
Het is sowieso mogelijk om naar een andere provider over te stoppen op het moment dat jouw bank negatieve rente in gaat voeren. Zelfs de hoogste rente die je momenteel kunt krijgen voor een spaarrekening is op dit moment behoorlijk laag, maar altijd beter dan negatieve rente. Dit is een kwestie van goed vergelijken en bepalen wat voor jou het beste werkt.
Zoek je voor een langere tijd zekerheid en heb je het geld nu niet gelijk nodig? Dan kun je het ook storten op een spaardeposito. Het nadeel daarvan is dat je het geld niet (of alleen tegen erg hoge kosten) kunt opnemen. Mocht de rente in de tussentijd toch weer omhoog gaan? Dan loop je die rente mis. Maar dat laatste lijkt de komende tijd niet erg waarschijnlijk.
Heb je genoeg aan jouw huidige financiële buffer en alsnog meer spaargeld over? Dan kun je gaan zoeken naar een alternatieve manier van besteden of investeren. Denk bijvoorbeeld aan de volgende opties:
Zeker niet in alle situaties even interessant, maar het zou wel eens een goede oplossing kunnen zijn. Misschien is het in jouw geval mogelijk om jouw financiële maandlasten wat omlaag te brengen.
Je kunt natuurlijk van jouw huis een lange termijn investering maken. Door hier je geld aan uit te geven zorg je niet alleen voor meer wooncomfort, maar ook dat jouw huis uiteindelijk meer waard gaat worden.
Natuurlijk kan beleggen een aantal risico’s met zich meebrengen, maar het kan ook een hoger rendement opleveren. Het is belangrijk dat het je niet in problemen zal brengen als jij je inleg verliest.
Natuurlijk voelt het bijzonder zuur dat je geld moet betalen over je eigen spaargeld. Het voelt voor veel mensen behoorlijk oneerlijk als de bank geld van jouw rekening snoept, geld waar je hard voor hebt gewerkt. Maar toch blijft sparen nodig. Stel je bijvoorbeeld voor dat jouw auto, wasmachine of televisie stuk gaat. Dan wil je altijd wat geld achter de hand hebben om een nieuwe te kunnen kopen of om de oude te laten repareren. Daarom is het verstandig om op een vrij opneembare spaarrekening een financiële buffer te hebben. Mocht je dan toch onverwacht geld nodig hebben, dan kun je er altijd gewoon bij.
Wat is negatieve rente precies?
Bij een negatieve rente betaal je feitelijk de bank om jouw spaargeld daar te laten staan. Je moet betalen voor het feit dat je wil sparen in plaats van dat het iets oplevert.
Waarom moeten we negatieve rente betalen?
Dit is voor een groot deel de verantwoordelijkheid van de Europese Centrale Bank (ECB). Banken moeten namelijk zelf ook betalen als ze hier geld hebben staan. En ze zijn verplicht om een deel van het vermogen dat ze beheren hier te bewaren. Ook zijn de geld- en kapitaalmarktrentes erg laag.
Hoeveel is de negatieve rente vaak?
Dit is afhankelijk van de bank, maar vaak is het niet meer dan 1 procent. Je betaald negatieve rente over het bedrag dat over het ‘gratis te sparen bedrag’ heen gaat. Dus niet over het volledige bedrag op jouw spaarrekening.
Tot €1000
Tot €1800